روزة موسی علیه السلام در عاشورا
فرعون در کفر و سرکشی اش افراط نمود و نخواست به اوامر فرستادة خدا گردن نهد، و تصمیم گرفت تا موسی علیه السلام را به قتل رساند خداوند به موسی علیه السلام امرکرد که با قومش « بنی اسرائیل» مصر را ترک کرده شب هنگام به شکل مخفیانه بسوی سرزمین فلسطین حرکت نمایند هنگامیکه فرعون از بیرون رفتن موسی با بنی اسرائیل آگاه گردید، با لشکرش به تعقیب آنان پرداخت، موسی علیه السلام با همراهانش هنگام صبح به ساحل دریای سرخ رسیدند، فرعون نیز با لشکرش هنگامی که آفتاب بالا می آمد به این ساحل رسیدند بنی اسرائیل سخت احساس خطر کردند، چون در مقابلشان دریا و در پشت سرشان دشمن قرار داشت، آنها یقین داشتند که مرگ و هلاکت دامنگیر آنهاست در این وقت خداوند به موسی علیه السلام وحی کرد تا با عصای خود به دریا بزند موسی علیه السلام این کار را عملی کرد همین بود که دریا به قدرت و امر خداوند شکافته شد موسی علیه السلام از میان دریا بالای زمین خشک، با همراهانش عبور نمودند، فرعون نیز در این موقع که دریا شکافته شده بود، رسید و با لشکرش داخل این راه خشک گردید تا موسی و بنی اسرائیل را نابود نماید، ولی آب دریا با هم یکجا شده، راه مسدود گردید و فرعون با لشکرش غرق شدند.
خداوند موسی علیه السلام و همة همراهانش را از این هلاکت نجات داد.[70]
قرآن کریم نجات یافتن موسی علیه السلام با قومش، و غرق شدن فرعون و لشکرش را در آیاتی چنین تصویر می نماید: »وَلَقَدْ أَوْحَیْنَا إِلَى مُوسَی أَنْ أَسْرِ بِعِبَادِی فَاضْرِبْ لَهُمْ طَرِیقاً فِی الْبَحْرِ یَبَساً لا تَخَافُ دَرَکاً وَلا تَخْشَی * فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ فَغَشِیَهُمْ مِنَ الْیَمِّ مَا غَشِیَهُمْ * وَأَضَلَّ فِرْعَوْنُ قَوْمَهُ وَمَا هَدَی« [71].
ترجمه: » ما به موسی پیام دادیم که شبانه بندگانم را کوچ بده، و آنگاه راهی خشک برای آنان در این دریا بگشا (راهی که چون در آن گام بگذاری) نه از فرعونیان میترسی که به تو برسند و نه (ازغرق شدن) هراسی داری، فرعون با لشکریانش آنان را دنبال کردند، دریا آنان را بگونة شگفت انگیزی در میان امواج خود گرفت، فرعون قوم خود را گمراه ساخت و هدایت ننمود».
خداوند در سورة یونس می فرماید: »وَجَاوَزْنَا بِبَنِی إِسْرائیلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْیاً وَعَدْواً حَتَّى إِذَا أَدْرَکَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنْتُ أَنَّهُ لا إِلَهَ إِلَّا الَّذِی آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرائیلَ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ« [72].
ترجمه: » بنی اسرائیل را از دریا عبور دادیم فرعون و لشکریانش برای ظلم وتعدی آنان را دنبال کردند و در پی ایشان راه افتادند، تا بدانجا که غرقاب فرعون را در خود پیچید گفت: ایمان دارم که خدائی وجود ندارد مگر آن خدائی که بنی اسرائیل بدو ایمان آورده اند و من از زمرة فرمانبرداران هستم».
خداوند در سورة شعرا چنین می فرماید: »فَأَوْحَیْنَا إِلَى مُوسَى أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاکَ الْبَحْرَ فَانْفَلَقَ فَکَانَ کُلُّ فِرْقٍ کَالطَّوْدِ الْعَظِیمِ * وَأَزْلَفْنَا ثَمَّ الْآخَرِینَ * وَأَنْجَیْنَا مُوسَى وَمَنْ مَعَهُ أَجْمَعِینَ * ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْآخَرِینَ«[73].
ترجمه: »بدنبال آن به موسی پیام دادیم که عصای خود را به دریا بزن، دریا از هم شکافت و هر بخشی همچون کوه بزرگی گردید و در آنجا دیگران را (به موسی و قومش) نزدیک گردانیدیم، موسی و جملگی همراهان او را نجات دادیم سپس دیگران را غرق کردیم «
روزیکه خداوند موسی علیه السلام و بنی اسرائیل را نجات داد، روز عاشورا بود، لذا موسی علیه السلام و بنی اسرائیل اینروز را بخاطر شکر گذاری خداوند روزه گرفتند.
از ابن عباس رضی الله عنهما روایت است زمانیکه پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم به مدینة منوره هجرت نمود، یهودیان را دید که روز عاشورا روزه می گیرند، آنحضرت صلی الله علیه وآله وسلم از آنها پرسید:« این چه روزی است که شما روزه میگیرید؟» گفتند: این روز با عظمتی است خداوند در این روز موسی علیه السلام وقومش را نجات داد وفرعون ولشکرش را غرق نمود، لذا موسی علیه السلام این روز را بخاطر شکر وسپاس خداوند روزه گرفت وما نیز این روز را روزه میگیریم، پیامبر صلى الله علیه وسلم فرمود: «پس ما نزدیکتر و شایسته تر از شما به موسی علیه السلام هستیم». همین بود که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم اینروز را روزه گرفت و امر به روزه گرفتن آن نمود.[74] ابن حجر رحمة الله علیه می گوید: نوح و موسی علیهما السلام در معجزة آب، مشترک هستند زیرا طوفان کشتی نوح را حمایت نمود، و دریا برای موسی علیه السلام شکافته شد و هر دو با مردم مؤمن قومشان نجات یافتند، به همین منظور هردو بخاطر شکر گزاری خداوند اینروز را روزه گرفتند«[75].
